Đặc sản đẻn

Đẻn có cấu tạo hình thể không khác với rắn trên đất liền, chỉ riêng phần đuôi của đẻn hơi bẹt ra như mái chèo giúp đẻn bơi lặn thuận lợi. Dân xúc đẻn chuyên nghiệp dựa vào dáng hình của đẻn mà chia thành nhiều loại: đẻn hèo, đẻn cá và đẻn kim… Riêng đẻn hèo lại được chia thành hèo thường (dài từ 2 mét trở lên), hèo xanh (da có màu vân xanh nhạt) và hèo kim (thân hình “cổ quái”, giữa phình to, đầu nhỏ như đầu đũa – loại này cực độc). Đẻn sống từ ven bờ đến ngoài khơi, từ tầng đáy đến tầng mặt nên địa bàn đánh bắt không quá khó khăn,cộng với đặc điểm của đẻn: ăn no đẻn thường nổi lên mặt nước ngủ kỹ. Khi ấy đẻn khoanh tròn, mặc cho sóng nước dập dềnh trôi dạt, có khi bị xúc vào oi mà đẻn vẫn còn ngủ. Ngày nước sình đẻn nổi lên nhiều, ngư dân chỉ chạy thuyền men theo dòng thủy triều mà dùng vợt xúc. Gặp kỳ, có hôm xúc vài chục cân là chuyện thường.

Vài năm trước, khi người ta chưa phát hiện ra thị trường đẻn biển phong phú ở đây, đẻn chỉ dành cho dân nhậu nên giá cũng bình dân, nay thì một ký đẻn đã hơn 100.000 đồng. Chưa kể có khi hút hàng cho dân buôn đi Trung Quốc, giá đẻn tại quán nhậu lên gấp rưỡi. Vào quán nhậu ven bờ biển Nhật Lệ (Đồng Hới), khách gọi đẻn biển sẽ được chủ quán “thi triển công phu” để chứng minh ngay sức hấp dẫn của đẻn. Con đẻn độc vậy nhưng chỉ bằng một cú nhón tay điệu nghệ, cổ rắn bị kẹp chặt và treo ngược lên, bát rượu Ba Đồn (trứ danh ở đất Quảng Bình như thể rượu làng Vân xứ Bắc vậy) đặc sản dưới đuôi rắn. Chỉ một khía dao nhỏ, dòng máu rắn đã tia ra hòa vào bát rượu một màu hồng đặc biệt. Rượu huyết đẻn, cứ như dân nhậu rĩ tai nhau thì thuộc hàng vô địch về…”Viagara Đông phương” (có phải thế chăng mà hầu như các ông rất ham món này?). Sau phần “đẻn huyết tửu”. Mặt rắn đẻn ngoài chức năng “tráng dương bổ thận” còn chữa được nhiều bệnh tật khác. Hình như để chế biến đẻn, các “bộ phận” đã được “phân công” cụ thể: da đẻn rán giòn chấm nước mắm Hải Thành ngon đến…quắt lưỡi, nếu chiêu thêm một ngụm “Ba Đồn Tửu” thì biển chiều Đồng Hới trong mắt khách sẽ đẹp gấp bội lần. Thịt đẻn vốn quá ngon nên dù tài nghệ đầu bếp có hơi bị yếu thì khách vẫn..thể tất. Sau chầu nhậu sương sương, tô cháo đẻn nấu với hành ngò hạt tiêu thơm điếc mũi sẽ là một “vĩ thanh” có hậu khiến cho khách khó mà quên Đồng Hới