Quân nổi dậy liên minh với một Fidel Castro còn trẻ chợt xuất hiện tiến về Dinh Chính phủ ở Havana trong khi binh lính trung thành với Fulfencio Batista tưới đạn từ trên cao xuống. Cách đó vài bước, Ernest Hemingway và một nhà báo trẻ đang tác nghiệp sự kiện nấp đàng sau một chiếc xe.
Đạo diễn Bob Yari, trái, cùng Joely Richardson, giữa, và Adrian Sparks, phải, tại trường quay bộ phim Papa hồi tháng tư ở Havana Bay, Cuba. Bộ phim dựa trên kịch bản tự sự của nhà báo Denne Bart Petitclerc
Một đoàn làm phim quốc tế trong mấy tuần nay đã tái hiện cảnh đó và những xen lịch sử khác trên đường phố Havana cho Papa, một bộ phim tiểu sử về tình bạn vừa chớm nở giữa Hemingway và phóng viên trong những năm Cuba rối ren 1950.
Cần vài năm để thực hiện, các nhà sản xuất cho biết đây là bộ phim truyện dài đầu tiên với một đạo diễn và dàn diễn viên Hollywood được quay tại đây kể từ cuộc cách mạng 1959.
Diễn viên Joely Richardson đang được hoá trang trong lúc quay Papa ở Cuba. Bà cho rằng tham gia dự án này với sự bối rối… nhưng sẽ cố gắng với những trải nghiệm tốt nhất của mình.
Diễn viên Giovanni Ribisi trong phim Papa. Ông đóng vai nhà báo Denne Bart Petitclerc kết bạn với Hemingway và cùng đi với ông ta trong những chuyến đi câu huyền thoại sau khi gửi cho tác giả một bức thư.
Do nhiều thập kỷ thù địch giữa hai nước và cuộc cấm vận kéo dài 52 năm của Washington, nhiều bộ phim khác giả lập quay ở đây, như Bố già II và Havana năm 1990, được quay tại những nơi thay thế như Cộng Hoà Dominican.
“Đúng là một niềm say mê tuyệt đối để làm phim tại Cuba nơi mọi sự xảy ra trong kịch bản, nơi có trang trại Hemingway từng sống, nơi chiếc thuyền của ông ta còn đó, mọi nơi chốn từ lâu đài Morro đến Cojimar chỗ ông từng câu cá,” đạo diễn Bob Yari nói.
“Tất cả ở đây mà phải tìm nơi khác giả lập sẽ không còn hấp dẫn.”
Khởi quay thồi tháng ba và có một số cảnh quay tại Cuba hồi tháng tư. Đây là bộ phim hợp tác Canada-Cuba-Mỹ với viện phim nhà nước của đảo quốc – ICAC giúp đỡ về trang phục thời điểm và diễn viên địa phương,
Papa đến Cuba bằng giấy phép của Bộ tài chính Mỹ, miễn trừ cho phim hầu hết các điều khoản cấm vận. Các nhà làm phim cho biết có một hạn chế về tài chính, nhưng không nói con số cụ thể.
Trong bức ảnh ngày 24.4, diễn viên và đoàn làm phim làm việc trên một thuyền đánh cá trong khi quay Papa tại Havana Bay. Bộ phim được bộ tài chính cho phép quay tại đây và miễn trừ các điều khoản từ cuộc cấm vận kéo dài 52 năm.
Tác giả Ernest Hemingway tại nhà riêng ở Cuba năm 1952. Ông sống trên đảo từ 1939 đến 1960 và viết hầu hết cuốn Ngư ông và biển cả ở đó, nhờ cuốn đó ông đoạt giải Nobel.
Các loại cây nhiệt đới ở Finca (trang trại) Vigia, đất của Ernest Hemingway trước đây, cách Havana 12km. Đoàn làm phim lần đầu tiên được phép tiếp cận nơi này.
Xem thêm: tour du lịch Mỹ
Do việc cấp giấy phép, bộ phim chỉ làm ở dạng tài liệu, phim chỉ mô tả trực tiếp các sự kiện xảy ra tại đây. Nên chắc chắn sẽ không có bất kỳ bộ phim bom tấn nào của Hollywood có được giấy phép tương tự trong tương lai.
Mặc dầu tựa xuất phát từ biệt danh của nhà văn giải Nobel, bộ phim dựa trên một kịch bản tự sự của Denne Bart Petitclerc, do Giovanni Ribisi (Avatar, Giải cứu binh nhì Ryan) đóng vai. Hemingway được miêu tả bởi diễn viên kỳ cựu Adrian Sparks.
Petitclerc bị cha bỏ rơi lúc còn trẻ, đã mê tác phẩm của Hemingway và sau này coi ông như cha mình.
Trong thời gian làm cho tờ Miami Herald vào những năm 1950, Petitclerc viết một lá thư gửi Hemingway, thú nhận sự ngưỡng mộ của mình. Ông không có ý định gửi thư đi, nhưng bạn gái ông tìm thấy thư và đem bỏ vào thùng.
Vào ngày thứ bảy vừa rồi, một phòng đọc sách tại thư viện đại học Havana được dùng để tái dựng toà soạn của tờ Herald. Những vai phụ người Cuba xuất hiện trong những càvạt hẹp bản, giày đế thấp hai màu, váy dài và kính gọng sừng. Những chiếc máy đánh chữ xưa kêu lóc cóc.
Cảnh này kể lại lúc Petitclerc, được gọi là Ed trong phim, nhận được cú điện thoại định mệnh mà thoạt đầu ông ngỡ là một trò đùa của bạn bè.
“Thư hay đấy, cậu nhỏ,” Hemingway nói. “Cậu thích cá không?”
Diễn viên Giovanni Ribisi, bên trái phía trên, Adrian Sparks, thứ ba từ phải phía trên, và Joely Richardson (đang ngồi, bên phải) đang quay các cảnh trong bộ phim về Hemingway.
Đoàn làm phim di chuyển thiết bị trong một cảnh trên một tàu đánh cá ở Havana Bay. Phim phải mất vài năm. Các nhà sản xuất cho rằng đây là phim truyện dài đầu tiên với đạo diễn và diễn viên Hollywood đóng tại Cuba kể từ cuộc cách mạng 1959.
Nhà báo Denne Bart Petitclerc trở thành bạn của Hemingway vào những năm 1950 sau khi ông gửi cho nhà văn một lá thư của fan.
Thật lâu trước đó, Ed cùng đi trên thuyền với thần tượng của mình, và cả hai làm bạn với nhau mãi đến khi Hemingway tự sát năm 1961.
Đoàn làm phim được tiếp cận một số nơi biểu tượng nhất của Cuba, kể cả Dinh Chính phủ trước đây, từ lâu đã trở thành một bảo tàng tôn vinh cuộc cách mạng của Castro.
Tại Nhà hát lớn hùng vĩ, đang đóng cửa để trùng tu, một phòng khách lộng lẫy được giả trang làm quán bar của khách sạn Ambos Mundos nơi Hemingway thường xuyên lui tới.
Trong cảnh này, Ed được tên cướp khét tiếng Santo Trafficante mách bảo rằng giám đốc FBI J. Edgar còn trao đổi nghiêm túc với Hemingway.
Các nhà sản xuất còn được cấp những giấy phép chưa từng có để quay bên trong trang trại Finca Vigia trước đây của Hemingway. Ngày nay nơi đây trở thành như một ngôi đền không cho phép du khách vào bên trong, chỉ được nhìn qua cửa sổ.
Sparks đóng vai Hemingway trên sân khấu từ năm 2005, thú nhận là mình có cái gì đó nối kết với nhà văn và cho biết thật là một trải nghiệm huyền diệu khi đóng vai ông ấy trên phần đất ông từng yêu quý.
“Để đóng một đoạn phim ngay chính cái nơi ngày xưa nhà văn đã ở, đứng trên đúng cái chỗ mà ông đứng, với cái máy đánh chữ của ông ta trước mặt, đó không phải là đóng phim, đó là hoá thân,” Sparks nói. “Đó là để cho ông hiện về nhập vào.”
Trong một đất nước có một lịch sử đào vong qua đường biển, chuyện đơn giản như lên một chiếc thuyền cũng phải có giấy phép. Nên khi các tên các diễn viên bị thiếu trong danh sách một ngày, buổi quay trên biển phải bị hoãn.
Giovanni Ribisi, phải, và James Remar, thứ hai từ bên trái, nói chuyện với giám đốc quay phim trong lúc quay Papa. Tại Nhà hát lớn, đang đóng cửa để trùng tu, một phòng khách lộng lẫy được cải trang thành quán bar của khách sạn Ambos Mundos nơi Hemingway thường xuyên lui tới.
El Floridita ở trong một thị trấn cổ của Havana là nơi lui tới thường xuyên của Hemingway vào những năm 1950. Không rõ là phim có được quay tại đây không mặc dầu chính quyền Cuba cho phép Papa được quay tại phần đất cũ của Hemingway.
Dịch vụ internet khan hiếm và yếu kém của Cuba buộc đoàn phải quay lại với thực hành xưa cũ là gửi giấy nhắc tuồng bên dưới cửa phòng khách sạn thay vì gửi email.
Phần lớn đạo cụ phải được mua từ nước ngoài để bảo đảm giá trị sản xuất cao.
Nhưng bù lại là có được cơ hội quay phim trong một thành phố mà nhiều thứ bị đong cứng vào những năm 1950, với những chiếc ôtô Mỹ cổ điển từ thuở nảo nào.
“Thật là đáng sợ. Mỗi ngày đều có bi kịch mới,” diễn viên người Anh Joely Ridcharson (Cô gái với hình xăm rồng), người đóng vai Mary vợ thứ tư của Hemingway, nói.
“Thật lạ lẫm. Tôi phải đem tất cả kinh nghiệm tốt nhất của mình để thể hiện. Thật tuyệt vời.”
Petitclerc tiếp tục công việc làm báo và viết sách, viết kịch bản truyền hình và phim, kể cả kịch bản Những hòn đảo trong dòng sông, dựa trên tiểu thuyết cùng tên của Hemingway. Ông mất năm 2006.
Hemingway sống ở Cuba từ năm 1939 đến 1960 và viết hầu hết cuốn Ngư ông và biển cả, cùng nhiều tác phẩm khác tại đây, và người dân đảo này chú ý đến ông không kém gì người Mỹ.
Sự quý trọng mà cả hai nước dành cho Hemingway là một số ít chuyện mà song phương đồng thuận. Cuba và Mỹ đã cộng tác nhiều lần để bảo tồn các bản thảo và đồ đạc của nhà văn – nên không đáng ngạc nhiên khi bộ phim truyện Hollywood đầu tiên quay ở Cuba là về ông.
“Hemingway chắc chắn là người Mỹ nổi tiếng nhất chọn Cuba là nhà của mình, và tôi nghĩ rằng người dân Cuba đến ngày nay còn yêu quý ông,” Yari nói.
“Và hy vọng rằng bộ phim này trở thành một sự gia thêm vào chất liệu gắn kết quảng cách giữa hai nền văn hoá và người dân hai nước vốn đã dạt xa.”
Nguồn: Thảo Nguyên – Báo mới
