Du lịch Châu Phi – Ngày nay, để được sống lại – dù chỉ chừng 60 phút – bầu không khí hấp dẫn nhưng cũng đầy nguy hiểm chết người của thời đào, đãi vàng xa xưa, không ít du khách quốc tế tìm đến phức hợp vui chơi giải trí chủ đề vàng mang tên Gold Reef City cách Johannesburg chừng 40 phút đi xe. Thành phố giải trí này được xây dựng ngay trên khu mỏ vàng Crown Mine mới chỉ ngưng hoạt động từ năm 1977.
Giếng số 14 chính là “trung tâm” của Gold Reef City. Nó chính thức đi vào hoạt động năm 1909 và trở thành điểm thăm quan du lịch sau khi ngưng khai thác năm 1977. Mỗi ngày có 12 suất thăm quan công đoạn khai thác vàng dưới lòng đất. Dùng thang máy có sức chở một lần được 26 người, du khách lọt vào thế giới ngầm này. 10m… 50m… 100m… thang máy tối đen chỉ lấp loé vài bóng đèn tỏa ra từ bình ắc-quy mà các du khách quàng vào vai mình.
Mỏ vàng ở Gold Reef City, Johannesburg, Nam Phi.
Càng xuống sâu, cái lạnh càng rõ hơn, việc hít thở cũng khó hơn. Những ai bị bệnh tim mạch, huyết áp, dễ ngạt thở khi ở không gian chật chội, trẻ em dưới 6 tuổi và cả những người có dị tật bẩm sinh nơi chân đều không được tham dự hành trình vào lòng đất. Một tấm bảng thông báo ghi rõ như thế và hướng dẫn viên cũng không quên nhắc nhở.
Thang máy này dừng lại ở tầng 1, ở độ sâu 264 m là điểm đến của du khách. Nhưng trước đây, từ tầng ấy, qua mạng lưới các đường hầm dọc và đường hầm ngang, các công nhân còn túa sâu xuống thêm dưới mặt đất khoảng 3 km để đục đá, đãi vàng. Công việc chẳng dễ dàng, thoải mái dù cho thời ấy, thời hoàng kim của cách mạng công nghệ đầu thế kỷ 20, họ đã được hỗ trợ rất đắc lực bởi nhiều loại máy móc, trang thiết bị, trong đó có cả máy phát điện, máy khoan, hệ thống làm lạnh không khí, hồ đập và máy bơm nước, thuốc nổ TNT chế tạo bởi ông Alfred Nobel.
Đoàn khách của DL Hoàn Mỹ tại Gold Reef City, Johannesburg, Nam Phi.
Những cái dùi đục bằng sắt với đủ độ dài, nhọn khác nhau và các búa sắt cực nặng vẫn là công cụ lao động chính của giới phu hầm mỏ này. Để có 4 gram vàng, họ phải đục, khoan ra được trung bình một tấn đá. Vàng vẫn còn trong các tường đá vĩ đại này, nhưng người ta không còn khai thác nó nữa. Việc đãi vàng, nung và đúc vàng thành thỏi, thành những đồng tiền vàng diễn ra trên mặt đất.
Trong gian phòng mang tên Gold Pour có ghế ngồi cho khoảng 100 khách, mỗi ngày 7 lần các công nhân biểu diễn công đoạn đúc vàng. Bên cạnh lò nung vàng có tấm bảng ghi rõ giá vàng: năm 1900: 20 USD/ounce, hôm nay, 586,15 USD/ounce. Còn trong bảo tàng kiêm phòng triển lãm kiêm gian bán hàng lưu niệm, mỗi ngày có vài chục cuộc biểu diễn in mề đay vàng, huy hiệu bằng vàng, thanh vàng thỏi, và đặc biệt là những đồng tiền Krugerrand vàng 4 số 9 (đặt theo tên Tổng thống Paul Kruger, 1825-1904) rất có giá trị với giới sưu tập và đầu tư vàng quý hiếm. Du khách nào thừa tiền có thể mua các đồng Krugerrand cân nặng đúng 1 ounce vàng.
Theo báo SGTT