Thật trùng hợp, thế giới kỷ niệm hai ngày quan trọng cùng trong một ngày chủ nhật 9.5.2010. Ngày thứ nhất, ngày kết thúc cuộc chiến tranh thế giới lần thứ II đúng 65 năm trước. Ngày thứ hai, ngày tôn vinh Mẹ ở nước Mỹ được Quốc hội nước này chính thức phê duyệt vào năm 1914, sau đó lan đi trên nhiều nước
Dành tặng các bà mẹ Việt Nam nhân Ngày của Mẹ.
Gọi là ngày quan trọng, bởi vì còn gì quan trọng hơn đối với sự sống khi ngọn lửa chiến tranh trên diện rộng đã tắt, đã ngừng thiêu đốt con người và những thành quả mà họ nhọc nhằn kiến tạo nên từ đời này sang đời khác. Ngày quan trọng, bởi vì ngày ấy nước mắt của các bà mẹ đã có thể ngừng rơi mỗi khi tiễn đứa con yêu quý đi làm nghĩa vụ công dân. Nước mắt Mẹ rơi từ lúc con bước chân đi, bởi Mẹ biết rằng nếu trước mặt con là mặt trận, thì bom đạn chiến tranh vô tình, bất cứ lúc nào cũng có thể lấy đi sinh mạng của con và cũng tức là núm ruột của Mẹ. Mẹ xẻ thân sinh thành ra đứa con là để nó kế tục xây đắp cuộc đời mỗi lúc thêm giàu đẹp.
Còn người là còn tất cả. Cái chân lý ấy chỉ có thể thành hiện thực khi không có chiến tranh. Chiến tranh đồng nghĩa với chết chóc, hòa bình đồng nghĩa với sự sống, giản dị và rõ ràng là vậy. Vì vậy, không bà mẹ nào trên thế gian này lại mong muốn chiến tranh, tức là mong muốn cái hiểm họa chết chóc chờ chực trên đầu đứa con của mình.
Dĩ nhiên, kể cả những bà mẹ, như chị Út Tịch ở tỉnh Trà Vinh năm nào. Chiến tranh ập tới ngay bên cửa nhà của chị, một lũ con loắt choắt bị bom đạn rình rập ngay dưới tán vườn dừa, chị không thể không xăn quần cầm lấy súng bắn trả máy bay giặc. Và chị đã thốt lên cái câu nói nổi tiếng, chứa chất lòng căm hận của một người dân yêu nước và cũng là ẩn chứa sự phản kháng của một bà mẹ: “Đánh giặc còn cái lai quần cũng đánh!”. Giặc còn, sao con của chị còn có cơ hội sống? Ý chí ấy là của một công dân nhưng cũng là cách thể hiện khát vọng hòa bình, khát vọng không bạo lực của một người làm Mẹ.
Tôn vinh Mẹ, chúng ta đều biết rằng đâu chỉ là tôn vinh thiên chức sinh thành ra con người mà chỉ duy nhất Mẹ mới có. Thiêng liêng và cao quí hơn cả chức năng sinh thành, ở Mẹ còn là vai trò người thầy đầu tiên của con người. Vì sự thiêng liêng, cao quí ấy của Người Mẹ – Người thầy mà tục ngữ Việt Nam mới có câu “Nghĩa Mẹ như nước trong nguồn chảy ra”. Và, cũng vì chức năng làm thầy thiêng liêng của Mẹ mà cách đây 125 năm Anna Reese Jarvis – một phụ nữ Mỹ sống ở tiểu bang Tây Virginia mới nghĩ ra việc cần có một ngày tôn vinh Mẹ. Bà đã đeo đuổi ý tưởng này suốt 20 năm, và 9 năm sau đó con gái bà – Anna Jarvis đã hoàn thành được sứ mạng mẹ để lại.
Sinh ra một con người là quan trọng. Nhưng còn quan trọng hơn là nuôi nấng, dạy dỗ con người ấy như thế nào để mỗi hành xử đều không hổ thẹn với danh xưng con người. Thế nên mới có lớp lớp những bà mẹ trên khắp thế gian này thà mình đói cơm rách áo chứ nhất quyết không để đứa con mình dứt ruột đẻ ra phải lâm cảnh mù chữ và nhạt tình. Thế nên mới có lớp lớp các bà mẹ màu da màu mắt và cả màu tóc nữa tuy khác nhau nhưng rất giống nhau ở chỗ dạy con Tri và Hành những gì đã học được trong trường và trong đời; dạy con biết bảo vệ bản thân nhưng không được làm nhục, làm đau người khác chỉ vì mình hơn người ta chữ nghĩa, thể lực, tiền bạc và vị thế xã hội; dạy con biết sẻ chia cho đồng loại những gì mình có do Mẹ, do nỗ lực bản thân, nhưng chắc chắn cũng do những hỗ trợ của bao người khác trong xã hội, đôi khi vô danh.
Ngày của Mẹ, ta tôn vinh Mẹ nhưng phải chăng ta cũng nên cam kết cùng nhau nhìn rõ, nghe rõ, cảm nhận rõ những gì xung quanh mình liên quan đến sự sống còn của con người. Sự sống còn không chỉ là thể xác mà cả tinh thần nữa. Để cho những người làm hoen ố danh xưng Mẹ, như những bà mẹ đây đó trên đất nước mình đang hành hạ đứa con do mình đẻ ra như với kẻ thù, như người phụ nữ tên là Thơm ở Đầm Dơi – Cà Mau kia bao năm hành hạ tàn bạo đứa con của người khác, không dám xuất đầu lộ diện trên trái đất này nữa. Bởi vì Mẹ nhất quyết chỉ có thể đồng nghĩa với không chiến tranh, không bạo lực.
