

Trong suốt những năm 1905-1950, thổ ty Hoàng Yến Chao chiếm nhiều vùng đất màu mỡ, độc quyền kinh doanh. Dựa vào tiềm lực kinh tế, Hoàng Yến Chao đã xây dựng một dinh thự bề thế để thể hiện sự giàu có và uy quyền của mình. Sau này, ông Hoàng A Tưởng lớn lên, sống cùng các bà vợ trong dinh thự, và người ta gọi đây là dinh thự của Vua Mèo hoặc dinh thự Hoàng A Tưởng.

Khoảng những năm 1950, toàn bộ gia quyến của ông Hoàng A Tưởng vào Lâm Đồng sinh sống, để lại dinh thự tại thị trấn Bắc Hà. Từ đó, chính quyền Bắc Hà đã tiếp quản và biến nơi này thành địa điểm du lịch.




Dinh thự Vua Mèo vì thế được một thầy phong thủy người Trung Quốc chọn địa thế. Dinh nằm trên một quả đồi ở trung tâm thị trấn Bắc Hà, phía sau, hai bên đều có núi, phía trước là một dòng suối uốn lượn và một quả núi hình mẹ bồng con – một khung cảnh rất “sơn thủy hữu tình”.
Hai bên tả hữu là hai dãy nhà có bố cục giống nhau. Mỗi dãy đều hai tầng và thấp hơn gian nhà chính, mỗi tầng gồm 3 gian với tổng diện tích 300m2. Đây là nơi sinh hoạt của 3 bà vợ ông Hoàng Yến Chao và 2 bà vợ của ông Hoàng A Tưởng.

Tương truyền, dù có tới 2 vợ nhưng ông Hoàng A Tưởng không có con và ông đã nhận nuôi 4 người con. Những năm trước, khu dinh thự đã được tu sửa lại, tuy nhiên, vì thế mà sắc màu không còn vẻ đẹp nguyên thủy.
Người dân ở đây cũng bày tỏ sự nuối tiếc về nội thất bên trong cũng như khuôn viên xung quanh tòa nhà bởi hiện tại, các căn phòng đều trống, những món đồ quý giá còn sót lại chỉ là 4 chiếc trường kỷ được chạm khắc rất công phu. Trong khi đó, vườn lê từng được tương truyền là tuyệt đẹp nhất vùng Bắc Hà nay cũng không còn nữa, thay vào đó là các thảm cỏ xanh và một vài cây cảnh.
Tuy vậy, nếu đã đặt chân đến Bắc Hà, bước vào tòa dinh thự, rồi đứng bên cột cờ ở lan can tầng 2, du khách sẽ có cảm giác như bước vào một thế giới xa xưa của vùng Đông Bắc, với đất trời mênh mông, với dòng xe cộ chầm chậm và tiếng gió vi vút.