Chơi kiểng, có người thích kiểng cổ, người có thú chăm chút từng chi tiết nhỏ của bonsai… Riêng ông Nguyễn Văn Công thường gọi là Năm Công ở ấp Phú Long, xã Hưng Khánh Trung B (huyện chợ Lách, Bến Tre) rất đam mê và có kĩ năng về biến cây kiểng thành các loại thú…Từ những con thú đơn lẻ
Vào đầu thập niên 80 thế kỷ XX, ông Năm Công khởi nghiệp cho dạng kiểng thú bằng các cây nguyên liệu như bùm sụm, mai xiêm. Những con kiểng thú thời điểm nầy được nhiều người ưa chuộng là: Nai, ngựa, voi… Năm 1985, trong một lần đến thành phố Hồ Chí Minh, tình cờ ông Năm Công phát hiện một loại cây bày bán có gốc rất đẹp, bên cạnh có những nhánh chiết bằng chiếc đũa uốn hình xoắn ốc với giá 40.000 đồng một nhánh.
Người bán giới thiệu đây là cây si Nhật, có sức sống rất mạnh và phát triển nhanh. Chỉ với 2 cây ban đầu, ông Năm có hàng trăm nhánh, rồi hàng ngàn nhánh. Nhiều người đến mua nhánh chiết dưới dạng củ tỏi. Ông bán cho người từ các xã trong huyện, đến bán cây giống này tận Tiền Giang.
Hàng năm, để phục vụ cho Tết Nguyên đán, ông Năm Công dựa vào 12 con giáp để làm kiểng thú. Như Tết Kỷ Sửu 2009 vừa qua, ông làm rất nhiều kiểng thú hình con trâu, có cả trâu kết bằng xơ dừa phục vụ cho lễ hội dừa Bến Tre chào mừng các ngày lễ lớn, và chào đón ngày khánh thành cầu Rạch Miễu.
Ngoài các con vật trong 12 con giáp, ông còn tạo dáng thêm các con vật của nước ngoài như: Kangaroo, khủng long… Ngoài việc trang trí lắp đặt thêm các chi tiết nhiều màu sắc rực rỡ như trước đây, ông chuyển sang cắt tỉa cho các bộ phận của kiểng thú thật sự ấn tượng, như có “cái hồn” trong ấy.
Anh Nguyễn Văn Vũ, con ông Năm Công năm nay 27 tuổi, đã thành thạo trong việc làm kiểng thú do cha truyền đạt từ năm anh 17 tuổi. Cách đây khoảng 4 năm, lúc Đại hội thể thao Đông Nam Á (SEA Games) được tổ chức ở Việt Nam, cha con ông được đặt hàng kiểng thú hình đầu trâu cho đại hội nầy. Trong đó có biểu tượng con trâu vàng cùng biểu tượng cho 11 môn thi đấu khác. Tất cả đều được làm từ cây si.
Đến những quần thể kiểng
Cách đây vài năm nhân chuyến du lịch, ngồi ăn uống trong một khu resort, dưới một mái che bằng lá dừa nước xé đôi, ông Năm liên tưởng đến mình phải làm một căn nhà nhỏ như thế nầy toàn bằng cây si. Ông quyết tâm biến ước mơ ấy trở thành hiện thực.
Về nhà hai cha con bắt tay vào việc, một tháng sau nhà có dáng như nhà thủy tạ toàn bằng cây si trông rất đẹp mắt. Nhiều người đến đặt hàng. Ông chuyển đổi mẫu mã cho tinh xảo hơn, hiện giờ có 3 loại: Nhà hình lục giác, hình bát giác, nhà 2 nóc. Nhà có thể di động, lắp ghép, di chuyển rất tiện lợi.
Với cây si có đặc tính dễ trồng, phát triển nhanh, dễ tạo dáng vì thân nhánh không dòn, dễ chăm sóc, nên cha con ông Năm Công đã có nhiều loại kiểng thú đa dạng tiêu thụ khắp nơi trong nước cũng như xuất khẩu sang các nước bạn trong khu vực. Hiện ông có 2ha đất trồng cây si nguyên liệu, nhưng không đủ phục vụ cho việc làm kiểng thú, phải mua thêm nhánh chiếc từ các nơi mà trước đây ông đã bán cho họ.
Từ năm 2008, khu vực vườn kiểng thú của ông được UBND và Chi hội Sinh vật cảnh huyện hỗ trợ làm nơi tham quan du lịch. Nhiều đoàn khách đến Chợ Lách đều tranh thủ đến đây, ngồi uống nước trong một quần thể kiểng với không khí yên bình của miền quê thật thú vị.
